ปัจจุบันสังคมไทยมีปัญหาเรื่องการมีภาวะผู้นำที่ดีในทุกระดับของสังคมทำให้เด็กและเยาวชนขาดตัวอย่างที่ดี

พ่อแม่สร้างภาวะผู้นำที่ดีให้ลูกได้

เราสร้างได้จากการเป็นแบบอย่างของพ่อแม่ เราสามารถสังเกตเห็นได้ว่าลูกของเรามีภาวะผู้นำไหม พ่อแม่ได้สร้างสภาพแวดล้อมเพื่อให้ลูกได้มีโอกาสฝึกฝนการมีภาวะผู้นำที่ดีหรือเปล่า ถ้าเราเชื่อว่าเด็กทุกคนสามารถพัฒนาทักษะ หรือสามารถเป็นผู้นำที่ดีได้ เราก็จะสามารถฝึกทักษะลูกของเราได้ด้วยเหมือนกัน

ทุกคนเกิดมาล้วนมีภาวะผู้นำติดตัวมา แต่ต้องมาดูว่ามีโอกาสพัฒนาทักษะไหม ได้แสดงศักยภาพหรือเปล่า ได้รับการส่งเสริมหรือไม่ พวกนี้เป็นหน้าที่ของเรา ฉะนั้น พ่อแม่ต้องหมั่นสังเกตลูกเราเองว่ามีภาวะผู้นำแบบไหน เพราะการเป็นผู้นำก็มีหลายแบบ เวลาอยู่กับเพื่อน ลูกอาจมีภาวะผู้นำ แต่เมื่ออยู่บ้านพ่อแม่กลับมองไม่เห็นเลย ซึ่งก็น่าเสียดาย ถ้าเราจะมองไม่เห็น

ลูกเราเป็นผู้นำแบบไหน

- เวลาอยู่ในหมู่เพื่อนมักถูกแต่งตั้งให้เป็นหัวหน้า เพื่อนทำตาม  เด็กเหล่านี้มีความเชื่อมั่นในตัวเอง พ่อแม่ต้องฝึกให้ลูกเชื่อมั่นในตัวเอง ขณะเดียวกันก็ต้องฝึกรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่นด้วย เพราะการจะเป็นผู้นำก็ต้องให้เพื่อน ๆ เป็นผู้ตามที่เชื่อมั่นในตัวลูกของเรา ไม่ใช่ตามเพราะการใช้อำนาจ

- เด็กที่เป็นผู้นำแบบให้อิสระกับผู้อื่นแต่ขอให้บรรลุวัตถุประสงค์หลัก ไม่สนใจว่าจะใช้วิธีไหน ถ้าเป็นลักษณะนี้ต้องเพิ่มทักษะให้ลูกสนใจกระบวนการด้วย ต้องเป็นวิธีที่ถูกต้องและเหมาะสม ถึงจะเป็นผู้นำที่ดีได้

- เป็นทั้งผู้นำและผู้ตามในตัวเอง มีลักษณะของการทำงานเป็นทีม อาจจะเป็นผู้นำในบางเรื่อง แต่บางสถานการณ์ก็เป็นผู้ตาม สิ่งที่พ่อแม่ต้องทำ คือ ให้ลูกเรียนรู้บทบาทตามสถานการณ์ของตัวเอง รู้จุดอ่อนจุดแข็งของตัวเอง เป็นผู้นำที่ดีได้ ก็ต้องเป็นผู้ตามที่ดีได้เช่นกัน

เราเคยเชื่อว่า ภาวะผู้นำมักติดตัวเด็กมาเอง แต่จริง ๆ แล้ว ในบางสถานการณ์เด็กคนหนึ่งอาจจะลุกขึ้นมาเป็นฮีโร่ในบางเรื่องได้ก็มี เราต้องคิดว่า เรื่องนี้สามารถฝึกฝนเพื่อให้เป็นผู้นำที่ดีได้

ตอนนี้ที่เป็นปัญหาของประเทศ คือ ตัวอย่างของการเป็นผู้นำที่ดีในบ้านเรา เพราะปัจจุบันแบบอย่างที่ไม่ดีมีมากขึ้น ค่านิยมหรือสถานการณ์ต่าง ๆ ก็ทำให้การเป็นผู้นำเปลี่ยนไป เช่น ใครมีพรรคพวกมากก็เป็นผู้นำ ซึ่งตัวอย่างที่ดีก็หาได้ยากขึ้น

ฉะนั้น พ่อแม่เองก็ต้องมาตระหนักว่า เราสามารถปลูกฝังให้กับลูกได้ เพราะเรื่องการฝึกทักษะชีวิต ในยุคนี้ เราอย่ามุ่งเรื่องการแข่งขันเพื่อวิ่งเข้าสู่เป้าหมาย แต่ทักษะที่มีความจำเป็นในศตวรรษนี้ หนึ่งในนั้น คือ ภาวะการเป็นผู้นำที่ดี

เราสามารถทำให้เห็นภายในครอบครัวได้ พยายามมองให้เห็นว่า ในบางสถานการณ์พ่ออาจจะเป็นคนตัดสินใจ บางสถานการณ์อาจจะเป็นปู่ย่า ให้แบ่งบทบาทกันในครอบครัว ทำจนเป็นเรื่องธรรมชาติ เพราะเด็กจะซึมซับในสิ่งที่เขาเห็นมากที่สุด มากกว่าการมาพูดสั่งสอน เด็กจะเห็นบทบาทของแต่ละคนในครอบครัว

บางครั้งอาจจะให้ลูกเป็นคนตัดสินใจในบางสถานการณ์เรื่องใดเรื่องหนึ่ง (ดูวัยและความเหมาะสม) พยายามให้ลูกมีส่วนร่วมในทุกเรื่อง เป็นการเสริมสร้างความภาคภูมิใจ ดึงศักยภาพลูกขึ้นมา เขาก็จะเกิดความภูมิใจ อยากเป็นผู้นำที่ดี และที่สำคัญต้องมาพร้อมกับคุณธรรมจริยธรรมด้วย

ผู้ดำเนินรายการ:  ดร.สรวงมณฑ์ สิทธิสมาน

บรรณาธิการ:  นันทิญา จิตตโสภาวดี

กองบรรณาธิการ: นมิดา แพ่งสภา, ปัณณธร ใสแสง, รุจา สุขพัฒน์, นีรชา คัมภิรานนท์, สุสมา สุขพัฒน์

ศิลปกรรม:  ฐานิสร์  ริ้วสุวรรณ, เอกชัย เธียรสรรชัย
นักออกแบบเสียง:  ธัญธนวรัท  ชนกชัด

ฝ่ายผลิต: ชลธิศ กรดี

ที่ปรึกษา:  วันชัย  บุญประชา, ดร.สรวงมณฑ์ สิทธิสมาน

สนับสนุนโดย  สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)