A : เรื่องนี้ก็เป็นปัญหาอยู่พอสมควรไม่เฉพาะกรณีการหย่า รวมทั้งในกรณีที่สามีเสียชีวิตด้วย เพราะกรณีสามีเสียชีวิตหรือหย่ากันก็ดี ไม่ใช่พอทำศพเสร็จก็แต่งงานใหม่เลย หรือหย่าเสร็จอาทิตย์หน้าจดทะเบียนใหม่แล้วเดือนถัดไปเกิดคลอดลูกขึ้นมา

ซึ่งกฎหมายก็เล็งเห็นถึงปัญหาพวกนี้ว่า ถ้าเกิดปัญหาลักษณะนี้จะมีความยุ่งยากมาก ว่าลูกคนนั้นตกลงจะเป็นของใคร ลูกของสามีเดิมหรือลูกของสามีที่เพิ่งแต่งงานใหม่ เพราะมันเกี่ยวพันกับเรื่องสิทธิหน้าที่ของเด็ก การที่จะรับมรดก การที่จะอยู่ในอุปการะเลี้ยงดู การที่จะอยู่ในการปกครองของใคร ซึ่งก็จะมีเรื่องพวกนี้ตามมา

เพราะฉะนั้นกฎหมายจึงกำหนดให้ในกรณีที่สามีเสียชีวิตหรือว่าหย่ากัน จะต้องเว้นระยะ 310 วัน ถ้าจะจดทะเบียนสมรสใหม่ตามกฎหมาย

310 วัน คือ ระยะเวลาที่อาจจะตั้งครรภ์และคลอดบุตรได้ เพราะเด็กบางคนอาจจะคลอดตอนอายุ 7 เดือนหรือบางคน 10 เดือนก็คลอด เพราะฉะนั้นกฎหมายต้องกำหนดไว้ 310 วัน แต่ก็ไม่ได้ถึงขนาดเด็ดขาด

เพราะถ้าหากปรากฏว่ามีกรณีแบบนี้เกิดขึ้น เช่น หย่ากันแต่กลับไปสมรสกับคนเดิม (สามีเก่า) ก็คือ วันนี้หย่า-พรุ่งนี้จดทะเบียนสมรสกันใหม่ก็ได้แต่ต้องกับคนเดิม ซึ่งจะไม่ได้อยู่ในเกณฑ์ 310 วันจะจดเมื่อไรก็ได้

หรือมีใบรับรองแพทย์ให้แพทย์ตรวจ โดยมีเงื่อนไขจะต้องเป็นแพทย์แผนปัจจุบันที่สำเร็จการศึกษาจากมหาวิทยาลัยแพทย์ ที่ได้รับใบประกอบวิชาชีพ และถ้าหากว่ามีการตรวจแล้วปรากฏว่าไม่ตั้งครรภ์และให้มีการออกใบรับรอง ก็จะสามารถจดทะเบียนสมรสใหม่ได้

ที่นี้ก็จะมีปัญหาอยู่ว่าการตรวจการตั้งครรภ์ โดยหลักทั่ว ๆ ไปจะตรวจเจอหลังจากปฏิสนธิแล้ว 14 วัน แต่ถ้าแพทย์ไปตรวจเอาวันที่ 10 หรือ วันที่ 9 ผลก็อาจจะยังตรวจไม่เจอ ก็จะต้องทอดเวลาออกไปพอสมควร ซึ่งแพทย์ก็คงจะทราบ

อันดับแรกก็จะดูใบหย่าหรือใบมรณบัตรว่าสามีเสียชีวิตวันไหนและหย่าวันไหน พอเลย 14 วันก็จะสามารถตรวจรู้ได้ ก็จะออกใบรับรองแพทย์ให้ได้ว่าไม่ได้อยู่ในสภาวะตั้งครรภ์ แล้วจึงนำใบรับรองแพทย์มาประกอบเพื่อขอจดทะเบียนสมรสใหม่ได้

แล้วก็อีกกรณีหนึ่งคือไปร้องกับศาลถึงเหตุจำเป็นที่จะต้องสมรส แล้วศาลก็จะดูพฤติการณ์อันจำเป็นที่จะต้องสมรส เมื่อศาลพิจารณาแล้วเห็นว่าสมควรว่าให้ทำการสมรสใหม่ได้ ก็จะไม่ได้อยู่ในเกณฑ์ที่จะต้องให้เวลา 310 วันพ้นไปก่อนก็จะสามารถสมรสได้ตามคำสั่งศาล

ผู้ดำเนินรายการ:  อ.ชัยยง อัชฌานนท์ อดีตกรรมการสภาทนายความ และ คุณนฤมล พุกยม 

บรรณาธิการ:  นันทิญา จิตตโสภาวดี

กองบรรณาธิการ: นมิดา แพ่งสภา, ปัณณธร ใสแสง, รุจา สุขพัฒน์, นีรชา คัมภิรานนท์, สุสมา สุขพัฒน์

ถอดเทปเสียง: เจษฎา สดครั่ง

ศิลปกรรม:  ฐานิสร์  ริ้วสุวรรณ, เอกชัย เธียรสรรชัย
นักออกแบบเสียง:  ธัญธนวรัท  ชนกชัด

ฝ่ายผลิต: ชลธิศ กรดี

ที่ปรึกษา:  วันชัย  บุญประชา, ดร.สรวงมณฑ์ สิทธิสมาน

สนับสนุนโดย  สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)